Gegrepen – Femke Ekelhof
Een meisje van twaalf jaar wordt verkracht. Haar omgeving heeft geen idee wat er allemaal in haar omgaat, want het lukt haar niet om erover te praten. School, ouders, hulpverleners: ze doen oprecht wat hen het beste lijkt, maar slaan de plank helaas mis. Het meisje doet wat zij denkt dat nodig is om zich eindelijk weer veilig te voelen: misschien kan ze dan ontsnappen aan de dader en aan haar levendige herbelevingen. Ze belandt echter in een nog veel gevaarlijkere situatie…
Vaak zwijgen mensen die geweld is aangedaan. Ook Femke deed dat jarenlang. Tot ze begreep dat het genoeg was: het zwijgen werd een te zware last. Het was tijd om de stilte te doorbreken. Zoals ze schrijft op haar website www.doorbreekdestilte.nl: “Misschien kan ik met mijn verhaal de stem zijn van anderen die nog niet mogen, durven of kunnen vertellen wat hen is overkomen.”
Femke zit nog op de basisschool als zij wordt aangerand door een onbekende man. Met moeite doet zij haar verhaal aan de politie. Ineens aan wildvreemden vertellen welke lichaamsdelen zijn betast is al moeilijk, maar dan vraagt de politie haar om diezelfde week haar verhaal te doen in de klas zodat ze leeftijdsgenootjes kan waarschuwen niet in het (schemer)donker te gaan fietsen. Femke is verbijsterd. Zelf reed zij op klaarlichte dag op haar fiets toen haar dit overkwam en hoe moet zij dit aan haar klasgenoten vertellen? Zullen ze haar dan niet allemaal ineens raar aankijken, of ineens medelijden met haar hebben? En is dit haar taak wel? Kan de politie dit niet beter zelf doen of haar leraar? Toch lukt het haar.
Er gaan maanden voorbij – Femke zit inmiddels op de middelbare school – als zij op een avond voor het eten nog even een stukje wil fietsen. Ineens wordt haar bagagedrager vastgepakt en wordt ze de bosjes in gesleurd. Daar wordt zij verkracht en haar leven verandert op slag in een hel. Ze besluit er met niemand over te praten, haar schaamte is te groot en als zij dat doet, zal zij haar ouders weer verdriet aandoen. Toch ontkomt Femke niet aan de gevolgen. Ze wordt steeds somberder, heeft constant flashbacks en ze wordt dagelijks herinnerd aan de verkrachting omdat de plaats waar het gebeurde vanuit haar slaapkamerraam te zien is. Voor Femke geldt nog maar één ding: zorgen dat mannen haar niet meer aantrekkelijk vinden. Om dat te bereiken hongert ze zichzelf uit; zonder vrouwelijke vormen zal immers geen man meer naar haar omkijken.
Op een dag neemt haar mentor haar apart. Verschillende klasgenoten hebben hem om hulp gevraagd omdat Femke ineens zo mager is geworden. Ze maken zich zorgen over haar. En dan ineens stelt hij de vraag die ze had willen vermijden: ‘Weet jij wat verkrachting is?’ Femke kan er niet meer omheen en beaamt dat haar dit is overkomen. Haar mentor licht haar ouders in en al snel moet Femke vernederende onderzoeken ondergaan door stuurse en zelfs verveelde artsen zonder een greintje inlevingsvermogen.
In de maanden na het gebeurde zakt Femke steeds verder weg in gevoelens van somberheid en zelfmoordgedachten. Ze beseft dat er iets moet gebeuren en zo komt ze in aanraking met de geestelijke gezondheidszorg in Nederland. Verkeerde medicijnen, psychoses, nachtmerries, onbegrip en zelfs het aanraden om geen aangifte te doen passeren de revue, waardoor Femke beslist niet geholpen wordt. Sterker nog, het gaat steeds slechter met haar. Dat verandert als ze René ontmoet, een oudere man die lief voor haar is. Haar doel wordt om op haar achttiende bij hem in te trekken zodat ze niet meer dagelijks met de plek waar het gebeurd is wordt geconfronteerd. Wat ze niet beseft, is dat de ellende hierdoor erger wordt en er zelfs gevaar voor haar eigen leven ontstaat.
Femke Ekelhof weet de spanning in haar verhaal zo goed op te bouwen, dat je haast zou vergeten hoe zwaar het moet zijn geweest om dit allemaal op te schrijven. Dit boek is namelijk gebaseerd op haar eigen ervaringen. Gegrepen leest als een thriller, maar beschrijft een gruwelijke werkelijkheid: hoe dit verhaal afloopt, blijft tot de laatste pagina spannend.
Toch valt vooral de moed van Femke op. Eerlijk, oprecht en ongecensureerd vertelt zij wat haar overkomen is en wat de gevolgen zijn geweest voor haar leven. Dit doet zij op aangrijpende wijze, je voelt met haar mee als ze weer eens stuit op onbegrip of overvallen wordt door levendige herinneringen. Het lijkt wel alsof zij alle last in haar eentje moet dragen; ze mag er niet over praten met de mensen in haar omgeving. Het onderwerp wordt letterlijk doodgezwegen, waardoor Femke het gevoel heeft dat zij die dag monddood is gemaakt. Met Gegrepen doorbreekt zij dit taboe. Voor vrouwen en meisjes die dit ook hebben meegemaakt zal er veel herkenning zijn, maar ook het inzicht dat je er niet alleen voor hoeft te staan. Dat je niet hoeft te zwijgen, al snapt Femke als geen ander waarom vrouwen en meisjes dit doen.
Gegrepen is een verhaal, geschreven door een bijzonder moedige vrouw. Geen moment voelt het verhaal aan als sensationeel, daarvoor is het te integer en eerlijk beschreven. Zelf zegt zij daarover: ‘Aangezien ik mij schrijvend het beste kan uiten besloot ik mijn verhaal op te gaan schrijven in de vorm van een boek. Alles. Met alle details. Hoe mooi, lelijk, smerig of eng deze ook zijn. Ongecensureerd. Ik wil geen vreselijke geheimen meer.’
Voor haar was het tijd om de stilte te doorbreken. Geef jij, als lezer, haar de kans om haar verhaal te vertellen?
Uitgever: Van Brug
Prijs: 19,95
