Interview Fred van der Wal
Fred van der Wal is van origine beeldend kunstenaar en bekend van zijn schilderijen en tekeningen. Daarnaast is hij inmiddels een ervaren auteur, want hoewel Fred pas na zijn 65e levensjaar begon met schrijven heeft hij inmiddels talloze boeken uitgebracht. Tijd om eens nader kennis te maken met deze bijzondere schrijvende kunstenaar.
Wie is Fred van der Wal, de schrijver achter onder andere Blow Up 1967?
Motto: ik schilder realistisch zonder terug te kijken naar de Oude Meesters, het verleden of het academisme. Ik schep met klassieke middelen als pen, potlood en penseel een modern wereldbeeld op papier en linnen.
Geboren te Renkum 1942, familie vlucht vlak voor arrestatie door de Arnhemse SD aug. 1944 vlak voordat het huis bij Operation Market Garden wordt plat geschoten, naar Amsterdam, volgde de Nicolaas Maesschool, Vossius gymnasium, 1956 verhuizing naar villabuurt Heemstede, door liep de Da Costakweekschool tot 3 maanden voor het hoofd akte examen, weigerde militaire dienst, verhuizing naar Amsterdam 1967, opname in de BKR 1968-1977, exposeerde van 1966-1973 en van 1977-1979 als vaste exposant in Galerie Mokum, 1969 lid BBK, 1969 lid sociëteit Teisterbant, Haarlem, 1972 lid Arti et Amicitiae, 1974 lid Pulchri Studio, 1978 verhuizing Friesland, 1984-1985 lid Fria, 2003-2004 lid Peinture Fraiche, 2004 lid Le Groupe Nevers, 2007 lid Nederlandse Kring Van Tekenaars, 2002 emigreert officieel naar Frankrijk, exposeert tussen 1966 en 2007 meer dan 250 maal zijn schilderijen, tekeningen en gouaches. Beoefende tussen 1958 en 1995 drie oosterse vecht sporten, nam deel aan de tafeltennis competitie en werd in 1995 op zijn 53-e eerste kyu kyokushinkai karate. De van der Wals bezitten een huis in Frankrijk en een in Nederland. Fred woonde van 1978-2003 in Friesland waar zijn werk geboycot werd door overheid en galeries. Van 2002-2009 woonde hij permanent in Frankrijk. In voor bereiding o.a. verhalenbundel en kunstcatalogi. Publiceerde meer dan veertig boeken.
9 kunstwerken van Fred van der Wal zijn aanwezig in het prentenkabinet van het Stedelijk Museum te Amsterdam, 13 werken in het prentenkabinet van het Rijksmuseum te Amsterdam en tientallen werken in de rijkscollectie ICN, 2 zeefdrukken in Fries Museum, 2 werken in Collectie Dieuwke Bakker en diverse schilderijen en tekeningen in collecties in binnen en buitenland. De voornaamste verzamelaarsters van het werk van Fred van der Wal zijn Mevr. M. de Muinck en Mevr. B.Bosse.
Je hebt jaren als kunstenaar gewerkt, is Blow Up 1967 gebaseerd op je eigen ervaringen of is het volledig autobiografisch?
Blow Up is niet strikt autobiografisch. Eind 1965 besloot ik drie maanden voor het hoofd akte examen voor de beeldende kunst te kiezen met resultaat dat ik zonder mijn eigendommen en geld op straat werd gezet door mijn kapitaalkrachtige opvoeders. Ik accepteerde dat als consequentie van mijn keuze, alhoewel het tot 1968 mijn leven er niet gemakkelijker op maakte. In 1967 zag ik de film “Blow Up” van Antonioni waarin een modieuze fotograaf in de swingende sixties scene in Londen de hoofdrol speelde. Ik woonde net een maand weer in Amsterdam na tien jaar afwezigheid. De hoofdpersoon in “Blow Up” had een atelier met een entresol en telefoon. Die film zag ik met mijn zomerliefde Catharina en besloot binnen een paar jaar ook zo’n atelier te hebben. Dat werd vijf jaar later, 1972 toen ik het realiseerde in Amsterdam. Tussen 1967 en 1973 ging het in up tempo steeds beter met mijn werk; ik werd lid van sociëteit Teisterbant in 1969, een eerste museum tentoonstelling in Arnhem in 1969, vaste exposant van Galerie Mokum tot 1974, kunstenaarslid Arti et Amicitiae te Amsterdam, Pulchri Studio te Den Haag. De belangstelling voor mijn werk culmineerde midden jaren 70. Aankopen gemeente Amsterdam, het Rijk der Nederlanden, Projectgroepen van de Nederlandse Kunststichting, kunstverzamelaars, galeries in binnen- en buitenland. Met het steeds meer in the picture komen nam de tegenwerking uit het kunstenaarsplantsoen ook toe. Vrienden onder kunstenaars heb ik niet. Nooit gehad. Geen behoefte aan.
Hoe ben je er toe gekomen om naast je teken- en schilderwerk boeken te gaan schrijven?
Schrijven en schilderen deed ik in de schoolkrant van de Da Costakweekschool te Bloemendaal in 1963. Het viel niet goed bij de redactie en directeur van de school, er waren bezwaren dat ik mijn collages en schilderijen al exposeerde toen ik nog op die school zat, dus stopte ik er mee. Conflicten met de directie of leraren vond ik zinloos. In 1967 schreef ik tussen twee lachbuien door teksten bij exposities in Haarlem van mijn eigen werk en bij kunst van anderen. De jaren daarna publiceerde ik wat interviews met collega’s en vaak provocerende One Liners bij mijn exposities. In eigen beheer publiceerde ik ‘Dááág Dagboek’ in 1987, herinneringen uit de jaren tachtig. Ik was toen al 45 jaar oud. Mijn dochters lazen het boekje en het emotioneerde ze. Tranen met tuiten. Dat had ik niet verwacht omdat het voor mijn gevoel in een afstandelijke, zakelijke taal is geschreven. Het zijn eigenlijk notities. Schetsen. Ik schreef het boek omdat ik van diverse familieleden die totaal niet op de hoogte waren van hetgeen mij bezig hield een ander beeld te geven en opschrijven waar ik mijn dag mee vulde omdat ik het onterechte verwijt kreeg dat ik niet actief zou zijn. Mijn dagen werden en worden echter gevuld met tekenen, schilderen, schrijven en sport. Ik was gewend om 7 uur op te staan en daarnaast deel te nemen aan het gezin. Het verbouwen van huizen waar we woonden is lang een liefhebberij geweest.
Ik ben 20 keer verhuisd. In 2006 maakte mijn oudste dochter mij opmerkzaam op het verschijnsel Weblogs. In 2009 publiceerde ik “Schrijversblokkade”, bundel verhalen bij WWAOW printing on demand uitgeverij.
Tussen 2006 en 2012 schreef ik duizenden weblogs, o.a. op het Volkskrantweblog, Basic Publishing en WordPress. Stories die soms een storm van protest op riepen bij voornamelijk salon-socialistische academici, die vaak in clichés denken en zelf niet creatief zijn. Dreigementen met processen en sommige criticasters zouden wel even langs komen. “Doen jongens”raadde ik ze aan. Ik beoefende diverse vechtsporten jaren lang. Vooral extreem linkse “politiek correcte” dames en heren hadden zo hun bezwaren tegen mijn persoon en werk.
In de jaren ’90 woonde ik een lezing bij van de eigenaar van een POD uitgeverij en wist onmiddellijk dat deze business een grote vlucht zou nemen. Ik begon met deelname aan verzamelbundels proza en poëzie van Writeshistory. Mijn meeste boeken zijn uitgekomen bij LuLu Com. Een vertaling van Blow Up zou in 2015 verschijnen bij America Star Books. Ik vergat alleen tijdens de door alcohol ingedronken vreugde het contract te tekenen. Vervolgens schoof ik het op de lange baan en vergat het. Twee jaar later stuurde ik het contract op. Ze weigerden het toen uit te brengen. Geen probleem; ik zoek zelf wel een vertaler en breng het zelf wel uit. Inmiddels staan mijn titels vermeld op sites als Bol Com, Amazon Com, Book Depository U.S., PB Shop UK, Wordery USA, LuLu com, Amazon Com, Alibris com, Ebay. Boeken van Fred van der Wal zijn ook verkrijgbaar op de Deense site: bokus com
Ik schrijf om het mijn toekomstige biografen gemakkelijk te maken. Ze zullen kunnen putten uit tienduizenden pagina’s waarmee ik ze heel wat werk verschaf, maar ook bespaar.
Heb je reacties gehad op je boek Blow Up 1967, bijvoorbeeld van mensen die zich in je boek herkenden?
Situaties en personen komen slechts voort uit mijn verbeelding. Ik ben van plan het te herschrijven en waar gebeurde elementen in te voegen. Voornamelijk sfeer beschrijving en locatie, een atelier gebouw in de jaren 70 in een afbraakbuurt waar moord, diefstal, inbraak, brandstichting en overvallen, seks dagelijkse kost waren. In het ateliergebouw is een moord gepleegd door een junkie en mijn atelier in brand gestoken door aan heroïne verslaafde vriendjes van een geliefde (ErnstJan Engels) van Gerard Reve. Als ik de dag van de brand in het gebouw was geweest had ik geen schijn van kans er levend uit te komen.
Je hebt al aardig wat boeken op je naam staan, welke is je eigen favoriet?
Het aantal boeken van mijn hand zal eind 2017 de 80 overschrijden. De novelles ‘Blow Up’ en ‘Schrijversblokkade’ hebben mijn voorkeur. Als AOW gerechtigde werk ik nog dagelijks een tien uur aan mijn teksten, foto’s en kunstwerken. Vakantie is in mijn optiek een vloek.
De meeste boeken die je schreef is proza, is er nog een ander genre waar jij je als auteur ook wel eens aan zou willen wagen en waarom?
Ik heb twee poëziebundels gepubliceerd bij LuLu Com en enkele gedichten (en verhalen) in uitgaves van Writeshistory. De kritiek op mijn poëzie dat het geen proza en ook geen poëzie zou zijn vind ik een aanbeveling.
Hoe ontstaat bij jou een boek, wordt je al schrijvend een bepaalde richting in geduwd of heb je voordat je begint al een duidelijke opzet in je hoofd?
Veel van mijn boeken zijn essayistisch en geven commentaar op literatuur, cultuur en kritiek. Zo heb ik een aantal weblogs over auteurs als Bukowski geschreven, Heeresma en W.F. Hermans. Ik schrijf uitsluitend over onderwerpen waar ik gedegen kennis van heb. Schrijven over politiek, de waan van de dag zal ik nooit doen.
Waar kies je voor als lezer zijnde, ga je dan ook voor proza of kies je dan juist voor iets uit een ander genre?
Als lezer graag essays, literatuur kritiek, human interest, biografieën, bij voorkeur geen romans of novelles.
Ben je naast het schrijven, schilderen en tekenen nog actief met andere bezigheden en kun je ons daarover iets vertellen?
Vanaf de jaren zestig huizen verbouwt en verkocht, verder met fotografie en digitaal bewerken en combineren van foto’s, weblogs schrijven, fitness drie maal in de week om mobiel te blijven. In voorbereiding interview bundel met kunstenaars, verder het publiceren van eigen beeldend werk.
Tot slot, wat kunnen wij in de toekomst nog van jou verwachten?
Enkele exposities, boeken met reproducties eigen werk, diverse boeken met weblogs van eigen hand en de reacties van lezers daar op. Ik zie weblogs zoals indertijd de Volkskrantblogs als een vorm van een nieuwe interactieve literatuur.
Kijk voor meer informatie over Fred van der Wal en zijn werk op: https://fredvanderwal.wordpress.com/
https://frederikwillemvanderwal.wordpress.com/
https://www.fredvanderwal.nl//#.WVt80ulpzIU
