Fortuna’s kinderen – Annejet van der Zijl
Zou iemand in San Francisco beseft hebben dat de deftige mevrouw de Fremery ooit gedoopt was als slavin? En dat ze als kind door haar vader naar Nederland was gesmokkeld omdat ze in haar geboorteland Amerika haar leven niet zeker was?
Fortuna’s kinderen begint bij avonturier Leon Herckenrath die in 1818 zijn hart verloor aan een jonge slavin. Het verhaal vervolgt bij hun oudste dochter en haar Hollandse man tijdens hun avonturen in Goldrush-Californië. En in het laatste deel staat hoe het de nazaten verging, met hun ongebruikelijke erfenis van enorme weelde en zwart bloed?
Een inspirerende familiesaga, die ze zich niet lieten begrenzen door risico’s en hun liefdes niet door huidskleur.
Leon Herckenrath begon zijn reis naar Amerika in oktober 1818 op de schoener “Washington”. Hij was pas achttien jaar oud, toen hij aan boord ging. Zijn vader had Huize Geerbron in Monster gekocht, waar hij samen met zijn broers en zussen opgroeide. Hij kwam uit een welgesteld gezin. Op het moment dat zijn vader op eenenveertig jarige leeftijd overlijdt, is het aan zijn zonen om voor hun moeder te zorgen. Leon, de derde zoon, kreeg de ruimte om de horizon te verkennen. International zou hij ook veel meer verdienen dan in Nederland, zeker na de nederlaag van Napoleon. Daar dat hij niemand in Amerika kende, kon hij met de hulp van de kerk, bij gastheer/koopman James Magnan verblijven. Zijn oog was namelijk gevallen op Charleston in het zuiden van de Verenigde Staten, één van de belangrijkste havensteden in de Nieuwe Wereld. De reis zou vijftig dagen duren. Op eerste kerstdag kwam hij in Charleston aan. De stad maakte gelijk al een enorme indruk op hem, zo ook de donkerhuidige mensen daar. Wat ook anders was, was dat de economie van Charleston, in zijn geheel op slavenarbeid draaide, terwijl juist in de westerse landen de slavernij afnam. Slaven hadden geen recht van spreken en mochten ook niet getuigen, bij een hardhandig aanpak van hun eigenaar konden ze dus niets doen. De meeste immigranten kregen bij binnenkomst van het land de ziekte genaamd “strangers disease”, die werd veroorzaakt door de gelekoortsmug. Leon werd ook vrij kort na zijn aankomst ziek en mede door de verzorging van negen jarige slavin Juliette overleefd hij het. Al reist hij wel weer naar Nederland terug om daar te herstellen. Als hij weer terugkeert naar Amerika doet hij iets buitengewoons. Hij koopt voor duizend dollar het jonge zwarte meisje die hem had verzorgd en liet haar vrij. Maar die vrijheid duurde helaas niet voor lang. Er was een nieuwe wet, die het mogelijk maakte dat de eigenaar voor een luttel bedrag haar weer als slavin kon terugkopen. Leon hield haar schuil. In augustus 1823 trouwen ze in het geheim. Het dubbelleven wat Leon leidde werd steeds ingewikkelder, zeker naarmate ze kinderen kregen. Voor de buitenwereld was hij immers de felbegeerde vrijgezel. Leon deed er alles aan om Juliette onder het radargehalte van de roddelen societydames te houden. In de zomer van 1824 kregen Juliette en Leon hun eerste kind, een dochter. Drie maanden later werd ze gedoopt. In het doopboek stond France Virginia, slaaf van Minye. Dit was puur uit veiligheid. “Minye” betekende in dit verband namelijk niets meer dan “de mijne”…
Het boek is onderverdeeld in drie delen
Deel I Leon & Juliette
Deel II Virginie & James
Deel III De Nazaten
In dit meesterlijke verhaal, wat echt fascinerend is om te lezen, staat naast het verhaal van de familie, ook de vele gebeurtenissen die in die tijd hebben plaatst gevonden. Dat geeft niet alleen het verhaal zoveel meer waarde, maar legt ook de reden uit waarom bepaalde handelingen zijn uitgevoerd. Het verhaal wat in begin mooi en fascinerend is om te lezen, is op sommige delen ook echt hartverscheurend om te lezen. Leon heeft echt bewust risico’s genomen, puur om te overleven of om zijn gezin in veiligheid te houden. Alleen al de angst die Juliette gevoeld moet hebben, is gewoon niet te bevatten. In het tweede deel gaat het verhaal verder bij de oudste dochter van Leon, Virginia samen met haar man Ko/James. Het lijkt echt of de rollen vreemd genoeg zijn omgedraaid, wat tijd al niet met het leven kan doen. En in het laatste deel verneem je hoe het met de nazaten is vergaan. Het is een bijzonder en zeer ontroerend verhaal, wat begon bij een oversteek naar het Nieuwe Land door Leon Herckenrath. Een verhaal wat gebaseerd is op vele geschiedenis feiten, die van slavernij tot een burgeroorlog naar Black Lives Matter gaan. Een boek wat eigenlijk iedereen zou moeten lezen, zien wat het begrip slavernij teweeg kan brengen en waar één iemand een verschil kan maken.
Achterin staat ook nog een stuk “Aan de lezer”, waarin Annejet schrijft hoe dit avontuur is begonnen. In haar dankwoord vertelt ze hoe complex dit boek was en verder staan ook de noten, bibliografie, de geraadpleegde archieven en de fotoverantwoording die in het boek voorkomen, nog vermeld.
Uitgeverij: Overamstel / Hollands Diep
ISBN: 9789048862412
Aantal pagina’s: 288
Prijs: € 24,99
