De tweeling van Auschwitz – Eva Mozes Kor
Eva en Miriam Mozes waren tien jaar oud toen ze aankwamen in Auschwitz. Toen de nazi’s zagen dat ze een tweeling waren, werden ze onmiddellijk gescheiden van de rest van hun familie. Vanaf dat moment waren ze onderdeel van dr. Mengeles ‘verzameling’ tweelingen, en werden onderworpen aan mensonterende experimenten.
Eva en haar zus overleefden de gruwelen van het kamp, de bevrijding door de Russen en de barre tocht terug naar huis.
Dit is Eva haar verhaal.
Eva neemt je mee op de vreselijke reis die zij en haar tweelingzusje, Miriam, hebben moeten maken vanaf dat ze tien jaar waren. Alleen, zonder hun ouders of hun oudere zussen. Samen met hun ouders en twee oudere zussen zijn ze vanuit Roemenië naar Auschwitz gebracht. Op het perron worden de twee jongste zusjes, Eva en Miriam van hun ouders en zussen gescheiden, omdat ze tweeling zijn, om vervolgens ‘De engel des doods’, Naziarts Josef Mengele te ontmoeten. Josef bepaalde daar op dat perron wie er leefde en stierf, maar op dat moment wisten de meisje dat nog niet. Door de kibbelpartijen die Eva, de jongste van de tweeling maar wel de meest gebekte in karakter, met haar vader had, werd ze nog sterker dan ze al was, want buigen zou ze nooit doen, en dat bleek een kleine zegen, een onbewuste voorbereiding op wat er allemaal ging komen. Ze worden op een ochtend in maart ’44 hun geboortedorp, Portz in Transsylvanië, uitgeleid op weg naar een doorgangskamp om van daaruit naar Auschwitz getransporteerd te worden. Eva en haar zusje komen na de selectie waardoor ze alleen over zijn, terecht in het meisjeskamp in Birkenau, ook wel Auschwitz 2 genoemd. Blond haar blauwe ogen, Ariërs, dát was het meesterras volgens Hitler, en de reden dat Naziarts Mengele zoveel mogelijk tweelingen wilde hebben, deze tweelingen, waarvan het voor hem toch niet uitmaakte of ze stierven of niet, gebruikte hij voor zijn ’tweeling experimenten’. Op de ochtend van zevenentwintig januari ’45 kwam er een einde aan de hel waar Eva een Miriam in zaten, ze waren vrij.
Helaas moet je aannemen dat alles dat je in een boek als deze leest de waarheid is, maar wat ik lees durft ik bijna niet als waarheid aan te nemen en dat begint al vrij in het begin wanneer de Jodenhaat gepropageerd wordt. De kinderen op school krijgen bijvoorbeeld rekensommen met de vraag ‘als je vijf joden heb en je vermoord er drie hoeveel heb je er dan nog over?’ mijn mond viel open en mijn ogen konden niet groter, ik geloof het bijna niet dat ik dat lees. Het lezen van dit verhaal raakt je hart, de dingen die je leest zou je bijna naar het land der fabelen verwijzen, zo bizar en vreselijk. Als je dit boek wilt aanschaffen voor de ‘oh ik vind het wel leuk en boeiend’ raadt ik het je ten sterkste af, dit boek is een waarheid waar je hart van in elkaar krimpt en zorgt dat je nooit meer hetzelfde denkt over macht en angst. Het is vreselijk om te lezen hoe zo’n jong meisje al zo berekenend moet nadenken om zichzelf en haar tweeling zusje in leven te houden. Ik heb constant met huiveringen gezeten om de dingen ik las. Wat mij ontzettend raakte, is het moment waarop Eva water gaat halen en een ‘vrij meisje’ die op weg naar school is aankijkt en zich afvraagt waarom wij en niet zij? Deze mensen beschadigd voor wat, voor de gruwel van Hitler, het is echt vreselijk om te lezen, maar helaas ook nodig om nooit te vergeten. De dag dat ze bevrijdt werden laat je als lezer ook wel een traan, dat kan niet anders, je leeft zo met Eva en Miriam mee. Sla vooral niet het nawoord over, je leert héél veel over Eva, ook over de humor die ze had, ik heb echt nog even gelachen, en als dat de bedoeling was is dat gelukt. Eva was een bijzonder mens, gepijnigd maar o zo sterk geworden, juist doordat ze zoveel pijn heeft gekend. Eva Mozes Kori s een vrouw die je ontzettend graag zou willen leren kennen door haar moed en strijdkracht, helaas is zij overleden op 4juli 2019 en is dat niet meer mogelijk. Hopelijk heeft Eva je als lezer wel weten te inspireren en geraakt met haar lessen en verhalen over haar leven, zodat iets als de Holocaust nooit meer voorkomt. Zoals Eva als laatst aan haar memoires toe heeft gevoegd zou zeggen ‘wees jezelf, wees gewoon zo goed als je kunt zijn’. Eva sloot haar lezingen altijd met de woorden ‘woede is een kiem voor oorlog; vergiffenis is een kiem voor vrede’. Hopelijk blijven die lessen het meeste hangen en wordt vrede en groter woord dan haat en oorlog.
Uitgeverij: De Fontein
ISBN: 9789026156250
Pagina’s: 192
Prijs: € 17,50
